ที่มา : https://www.nhso.go.th/webboard/post/305

จะเห็นได้ว่า ในเรื่องการตรวจคัดกรองดาวน์ซินโดรมที่สิทธิ์ข้าราชการสามารถเข้าตรวจได้ฟรี มีดังนี้

สิทธิ์ข้าราชการ ตรวจคัดกรองดาวน์ซินโดรม วิธีที่เบิกได้

จากการสืบค้นข้อมูลจาก กรมบัญชีกลาง ซึ่งเป็นหน่วยงานที่ดูแลเรื่องของสิทธิ์การรักษาของข้าราชการ เมื่อวันที่ 4 เมษายน 2567 พบว่าผู้ใช้สิทธิ์ข้าราชการสามารถตรวจคัดกรองดาวน์ซินโดรมทารกในครรภ์ได้ด้วยวิธี Quadruple test และการอัลตราซาวด์

Quadruple test

การตรวจแบบ Quadruple test หรือเรียกสั้นๆว่า Quad test (ควอดเทสต์) คือวิธีการเจาะเลือดคุณแม่เพื่อหาสารชีวเคมีในเลือดของมารดา 4 ค่า ได้แก่ AFP, Beta hCG, Estriol และ inhibin A แล้วนำค่าทั้ง 4 มาคำนวณความเสี่ยงที่จะเกิดดาวน์ซินโดรมในคุณแม่รายนั้นๆ ซึ่งวิธีนี้มีความแม่นยำประมาณ 67-81% โดยสามารถตรวจได้ตั้งแต่อายุครรภ์ 14-17 สัปดาห์

– อ่านเพิ่มที่นี่ คัดกรองดาวน์ซินโดรมฟรี ทั่วประเทศไทย คืออะไร ใช้วิธีไหน แม่นยำเหรอ
– อ่านเพิ่มที่นี่ สิทธิ์คุณแม่คนไทยต้องรู้ ตามราชกิจจานุเบกษา พ.ศ.2565 ของฟรีที่รัฐมอบให้คุณแม่ตั้งครรภ์

อัลตราซาวด์

สิทธิ์ข้าราชการสามารถเข้ารับบริการอัลตราซาวนด์ทารกในครรภ์ได้ฟรี โดยไม่มีค่าใช้จ่าย (ขึ้นอยู่กับแพทย์แจ้งความจำเป็น) แต่การตรวจอัลตราซาวนด์ เพื่อคัดกรองดาวน์ซินโดรมเพียงอย่างเดียวนั้น ไม่แนะนำ เนื่องจากมีความแม่นยำที่ประมาณ 60% เท่านั้น จึงแนะนำให้ตรวจคัดกรองดาวน์ซินโดรม ด้วยวิธี Quad test (ตามบทความด้านบน) หรือเลือกวิธีที่มีความแม่นยำสูงกว่าแต่อาจจะไม่ครอบคลุมในสิทธิ์ข้าราชการแทน (ตามบทความถัดจากนี้)

– อ่านเพิ่มเติม ทำไม อัลตราซาวด์ปกติ แต่ลูกเป็นดาวน์ซินโดรม??

สิทธิ์ข้าราชการ ตรวจคัดกรองดาวน์ซินโดรม วิธีที่เบิกไม่ได้

First trimester combined test for Down syndrome screening

วิธีนี้ เป็นการตรวจคัดกรองดาวน์ซินโดรม ที่ใช้การอัลตราซาวนด์ดูความหนาของต้นคอทารกในครรภ์ (Nuchal translucency) ร่วมกับการเจาะเลือดมารดาเพื่อหาสารเคมี ได้แก่ PAPP-A และ free beta hCG จากนั้นนำค่าทั้ง 3 มาคำนวณความเสี่ยงที่จะเกิดดาวน์ซินโดรมในคุณแม่รายนั้นๆ ซึ่งวิธีนี้มีความแม่นยำค่อนข้างสูง คือประมาณ 79-87% แต่จะมีข้อจำกัด ที่ต้องตรวจโดยสูตินรีแพทย์เฉพาะทาง ที่ได้รับการฝึกฝนด้านการวัดความหนาต้นคอ ซึ่งในประเทศไทยมีอยู่ไม่มากนัก

Non-invasive prenatal testing (NIPT)

หรือที่รู้จักกันว่าการตรวจ นิป โดยวิธีนี้ จะมีผู้ให้บริการอยู่หลายแบรนด์ เช่น นิฟตี้ (NIFTY) , Panorama, NGD NIPS, MyNIPS เป็นต้น

วิธีนี้ เป็นการตรวจหาเศษของ DNA จากรกของทารก ที่หลุดลอยออกมาอยู่ในเลือดของมารดา ณ ปัจจุบัน เป็นวิธีตรวจคัดกรองดาวน์ซินโดรมที่มีความแม่นยำสูงที่สุด คือ สูงถึง 99.9% นอกจากนี้ ยังสามารถตรวจคัดกรองหาความผิดปกติอื่นๆของโครโมโซมของทารกในครรภ์นอกเหนือจากดาวน์ซินโดรมได้

– อ่านเพิ่มที่นี่ : การตรวจสารพันธุกรรมทารกในครรภ์ (Cell-free fetal DNA) คัดกรองดาวน์ซินโดรม

---

รัฐบาลมีนโยบายสนับสนุนเรื่องของการตรวจคัดกรองดาวน์ซินโดรม และตรวจโครโมโซมในสตรีตั้งครรภ์ เพื่อลดโอกาสในการเกิดความผิดปกติของเด็ก แต่เนื่องจากทางภาครัฐนั้น ต้องสนับสนุนและดูแลประชากรทั้งประเทศ ซึ่งมีจำนวนมาก ดังนั้นรัฐเอง จึงอาจไม่สามารถใช้วิธีการที่ดีที่สุดในการตรวจคัดกรองดาวน์ซินโดรม และตรวจโครโมโซม ให้กับสตรีตั้งครรภ์ทุกคน เพียงแต่เป็นวิธีที่ดีตามมาตรฐานทางการแพทย์สากลเท่านั้น