โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ หนองในแท้ หนองในเทียม เริม ซิฟิลิส ตับอักเสบบี ตับอักเสบซี เอดส์ ฯลฯ เป็นโรคที่สามารถถ่ายทอดได้ด้วยการมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้ป้องกัน และทางภาครัฐก็ได้ให้ความสำคัญเกี่ยวกับด้านนี้ จึงได้มีสวัสดิการด้านต่างๆเพื่อป้องกันโรค โดยบทความนี้จะแบ่งเป็นสิทธิ์ที่พึงได้ตามสิทธิ์การรักษาที่คนไทยทุกคนมี ได้แก่ สิทธิ์ประกันสังคม สิทธิ์บัตรทอง และสิทธิ์ข้าราชการ

*ข้อมูลที่นำมาลงในบทความนี้ จะอ้างอิงมาจากการค้นคว้าทางอินเตอร์เน็ตเมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2566 ดังนั้น หากมีข้อมูลด้านใดที่ไม่ได้มีสื่อประชาสัมพันธ์ทางอินเตอร์เน็ต ทางทีมงานก็อาจจะไม่ได้นำมาลงไว้ในบทความนี้ หากผู้อ่านมีข้อมูลใดๆเพิ่มเติม สามารถแจ้งกับทางทีมงานที่ช่อง comment ด้านล่างสุดได้เลยค่ะ

หากต้องการข้อมูลเชิงลึก กรุณาสอบถามที่ต้นสังกัดตามสิทธิ์การรักษาที่มี ดังนี้นะคะ

สิทธิ์ประกันสังคม โทรสายด่วน 1506 หรือเว็บไซต์ https://www.sso.go.th/
สิทธิ์บัตรทอง โทรสายด่วน สปสช. 1330 หรือเว็บไซต์ https://www.nhso.go.th/
สิทธิ์ข้าราชการ โทรกรมบัญชีกลาง 022706400 หรือเว็บไซต์ https://www.cgd.go.th/cs/internet/internet/รักษาพยาบาล.html

สิทธิ์ประกันสังคม

การป้องกันโรคทางเพศ : ไม่มีสิทธิ์

การตรวจคัดกรองโรคติดต่อทางเพศ : คนไทยทุกคนที่มีบัตรประชาชน สามารถเข้ารับการตรวจหาเชื้อเอชไอวีได้ฟรี ปีละ 2 ครั้ง (อ้างอิง) ส่วนโรคอื่นๆไม่มีสิทธิ์ที่จะขอตรวจฟรี แต่สามารถคุยกับแพทย์เพื่อให้ช่วยสั่งตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ ตามดุลยพินิจของแพทย์

การรักษากรณีที่เป็นโรคแล้ว : สามารถเข้ารับการตรวจและรักษาโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ฟรีที่โรงพยาบาลตามสิทธิ์ประกันสังคมที่ตนเองสังกัด

สิทธิ์บัตรทอง

การป้องกันโรคทางเพศ :

• • แคมเปญเลิฟปัง รักปลอดภัย ซึ่งเริ่มให้บริการฟรีแล้วตั้งแต่ 16 พฤษภาคม 2566 โดยจะได้รับถุงยางอนามัยครั้งละ 10 ชิ้นต่อคนต่อสัปดาห์ ไม่เกิน 52 ครั้ง/คน/ปี รวมทั้งสิ้น จะได้ฟรีไม่เกิน 520 ชิ้นต่อคนต่อปี (อ้างอิง)

• • บริการยาป้องกันการติดเชื้อ HIV ก่อนการสัมผัสเชื้อ (PrEP) ครอบคลุมกลุ่มเสี่ยงสูงทุกกลุ่ม (อ้างอิง)

การตรวจคัดกรองโรคติดต่อทางเพศ : บริการตรวจการติดเชื้อเอชไอวีทุก 3 เดือน ตรวจการทำงานของไต (Creatinine) ทุก 6 เดือน ตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ทุก 6 เดือน (ไม่ได้ระบุว่าตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ชนิดใดบ้าง และไม่ได้ระบุว่าตรวจด้วยวิธีใด) ตรวจไวรัสตับอักเสบบีและซี ปีละ 1 ครั้ง และตรวจการตั้งครรภ์ทุกครั้งที่สงสัย (อ้างอิง)

การรักษากรณีที่เป็นโรคแล้ว : สามารถเข้ารับการตรวจและรักษาโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ฟรีที่โรงพยาบาลตามสิทธิ์ที่ตนเองมี

สิทธิ์ข้าราชการ

การป้องกันโรคทางเพศ : ไม่มีสิทธิ์

การตรวจคัดกรองโรคติดต่อทางเพศ : คนไทยทุกคนที่มีบัตรประชาชน สามารถเข้ารับการตรวจหาเชื้อเอชไอวีได้ฟรี ปีละ 2 ครั้ง (อ้างอิง) ส่วนโรคอื่นๆไม่มีสิทธิ์ที่จะขอตรวจฟรี แต่สามารถคุยกับแพทย์เพื่อให้ช่วยสั่งตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ ตามดุลยพินิจของแพทย์

การรักษากรณีที่เป็นโรคแล้ว : สามารถเข้ารับการตรวจและรักษาโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ฟรีที่โรงพยาบาลของรัฐทุกแห่งทั่วประเทศ

อื่นๆ

สำหรับสิทธิ์ต่างๆเกี่ยวกับสุขภาพทางเพศ และโรคติดต่อทางเพศอื่นๆ ที่ทางภาครัฐ และหน่วยงานต่างๆเตรียมให้กับคนไทยฟรี เท่าที่ทางทีมงานได้รวบรวมไว้ มีตัวอย่างดังนี้

เชื้อไวรัส HPV (มะเร็งปากมดลูก, มะเร็งช่องคอ, มะเร็งทวารหนัก)

วัคซีนป้องกันเชื้อ HPV

ปัจจุบันมีวัคซีนป้องกันการติดเชื้อ HPV ที่ก่อให้เกิดมะเร็งปากมดลูก อยู่ 3 ชนิด แบ่งเป็น ชนิด 2,4 และ 9 สายพันธ์ุ ซึ่งสำหรับสวัสดิการของคนไทยที่ฉีดฟรีนั้น มักจะมีเป็นระยะๆ กำหนดช่วงอายุที่สามารถเข้ารับการฉีดได้ฟรี ไม่ได้สามารถเข้ารับการฉีดได้ตลอด ดังนั้นจึงควรสอบถามแต่ละสถานพยาบาล ว่าใช้วัคซีนชนิดไหน เริ่มฉีดวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกฟรีเมื่อไหร่ ข้อจำกัดอย่างไรบ้าง โดยทางทีมงานได้รวบรวมโครงการฉีดวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกฟรีไว้ ตัวอย่างเช่น

• • สภากาชาดไทย (https://thestandard.co/thai-red-cross-free-800k-hpv/)

• • กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ได้จัดการฉีดวัคซีนป้องกันเอชพีวี (Human Papilloma Virus: HPV) ฟรี ในเด็กผู้หญิงที่อยู่ในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จำนวนประมาณ 400,000 คนทั่วประเทศ

การตรวจคัดกรองการติดเชื้อ HPV

ในอดีต เราตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยการตรวจที่เรียกว่า PAP smear แต่เนื่องจากความรู้ ณ ปัจจุบันพบว่าเชื้อ HPV ซึ่งติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดมะเร็งปากมดลูก ดังนั้นจึงมีเทคโนโลยีในการตรวจหาเชื้อ HPV ที่ก่อความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งปากมดลูกขึ้น

อ่านเพิ่ม HPV DNA ทางเลือกใหม่ ตรวจ “มะเร็งปากมดลูก” ไม่ต้องขึ้นขาหยั่ง ฟรี

สำหรับสวัสดิการของคนไทยที่ตรวจเชื้อ HPV ฟรีนั้น มักจะมีเป็นระยะๆ เป็นโครงการนำร่องยังไม่ได้สามารถเข้ารับการตรวจได้ตลอด ดังนั้นจึงควรสอบถามแต่ละสถานพยาบาล ว่าตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธีไหน โดยทางทีมงานได้รวบรวมโครงการตรวจเชื้อ HPV ป้องกันมะเร็งปากมดลูกฟรีไว้ ตัวอย่างเช่น

• • โรงพยาบาลจุฬาภรณ์ (https://www.chulabhornhospital.com/Detail/95/HPV_DNA_TEST-Say_kNow_HPV)

• • สำนักงานหลักประกันสาธารณสุขแห่งชาติ (สปสช.) (https://www.nhso.go.th/news/3634)

ข้อแนะนำในการตรวจคัดกรองโรคติดต่อทางเพศของต่างประเทศ

ในประเทศที่พัฒนาแล้ว เช่น สหรัฐอเมริกา และยุโรป มีนโยบายให้ประชากรในประเทศตรวจคัดกรองโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์บางโรคได้ฟรี โดยที่ไม่ต้องมีอาการ และทำเป็นมาตรฐานสำหรับกลุ่มประชากรของประเทศนั้นๆ เพื่อให้เข้ารับการตรวจก่อนที่จะมีปัญหาด้านสุขภาพ ซึ่งสามารถอ่านเพิ่มได้ที่บทความนี้ ควรตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์เมื่อไหร่ ญ/ช สตรีตั้งครรภ์ คนข้ามเพศ ฯลฯ

ซึ่งจะมีการตรวจคัดกรองอยู่หลายโรค ได้แก่ หนองในเทียม (Chlamydia trachomatis) หนองในแท้ (Neisseria gonorrhea) ซิฟิลิส (Treponema pallidum) เริม (Herpes)

จะเห็นได้ว่า สวัสดิการการตรวจคัดกรองโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ของคนไทยนั้น กลุ่มประกันสังคม และข้าราชการยังสามารถตรวจคัดกรองได้เพียง HIV อย่างเดียว ต่างจากบัตรทอง ที่มีสวัสดิการทั้งด้านการป้องกันโรค และการตรวจคัดกรองโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่มากกว่า